حوزه و دانشگاه باید روحیه‌ای آزاداندیش و نقدگرایانه داشته باشند

حجت الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس قوه قضائیه در پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی_ اسلامی اظهار کرد: بـنـده برای بیان نظریه در این جلسه حاضر نشده‌ام بلکه در راستای ماموریتی که در دستگاه قضایی بر عهده بنده قرار گرفته است در این جلسه حاضر شده ام، زیرا این وظیفه نیازمند استفاده از نظریه پردازان علوم انسانی دارد تا کار‌هـای ما منجر به کاهش ناهنجاری‌هـای اقتصادی، اجتماعی و ایجاد هنجار‌های زیبنده نظام جمهوری اسلامی ایران شود.

ئیس قوه قضائیه افزود: در کلام پیامبر اکرم به علم و دانش اشاره شده است و این علوم در باور‌های دینی، الهی و اخلاقی ما وجود دارد؛ ترجمه این علوم نیز در کلام امام صادق (ع) آمده است.
 
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت: شناخت خدا و خداشناسی، شناخت دین و دین شناسی، شناخت جهان و جهان شناسی، شناخت آسیب‌ها و آسیب شناسی از علومی است که در کلام پیامبر آمده است.
 
او ادامه داد: انسانی که سالک است به علوم شناخت دارد و بدون تردید علم و دانش از مولفه‌های اقتدار یک جامعه محسوب می‌شود، لکن مهم است که این علوم چگونه مدیریت شود و چگونه به آن جهت بدهیم.

رئیس قوه قضائیه گفت: اگر جهت علم به سمت قدرت و ثروت بدون معنویت، اخلاق و عدالت باشد نتیجه آن کلاهک‌های هسته‌ای، مواد مخدر، ظلم و ستم به ملت‌ها و ساختن ابزار‌هایی برای کشتار و ظلم به ملت‌ها می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین رئیسی با بیان اینکه امروز در نظام انسانی از علم و دانش برای از بین بردن انسان استفاده می‌شود و ملت‌ها از این موضوع رنج می‌برند، اظهار کرد: امروزه علم و فناوری در مغرب زمین بدون اخلاق و معنویت به بن بست رسیده است.

او تصریح کرد: امروز تمام اندیشمندان به این فکر می‌کنند که چگونه از علم و دانش برای مصون سازی انسان معاصر در برابر آسیب‌ها استفاده کنند.
 
 رئیس قوه قضائیه تاکید کرد: مهم این است که علم در دست چه کسی قرار دارد اگر در کنار علم تزکیه نفس وجود داشته باشد مهم است.
 
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی بیان کرد: نظام ما مبتنی بر فقه اکبر (عقاید و باورها) و فقه اصغر (احکام و پایه‌ای دینی) است.
 
او گفت: اگر نظامی مبتنی بر دین باشد باید نرم افزار و مغز افزار آن علوم انسانی اسلامی باشد و نظام انسانی سکولار نمی‌تواند دارای مغز افزار و نرم افزار این نظام باشد، البته این صحبت‌ها به معنای آن نیست که علوم انسانی و غرب قابل تحلیل نیست و نمی‌توانیم آن را نقد و بررسی کنیم، بلکه این نظام قابل نقد است و نباید آن را به تابویی غیر قابل بررسی تبدیل کنیم.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی بیان کرد: نظام علوم انسانی اسلامی به معنی محدودیت در نقد نیست بلکه این علوم نیز قابل نقد است و این کار حوزه و دانشگاه است.

او افزود: حوزه و دانشگاه باید روحیه‌ای آزاداندیش و رویه‌ای نقدگرایانه داشته باشند، اما این نقدها نباید مخرب باشند، نقد‌ها باید عالمانه و در جهت ارتقا و موثر باشند.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه مقام معظم رهبری آینده قرن را اسلامی می‌دانند، اظهار کرد: اندیشمندان باید بر روی این صحبت رهبری نقد و بررسی داشته باشند. این زمینه‌های این سخن رهبری در جامعه به وضوح دیده می‌شود.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی گفت: امروز مسئله توجه به علوم انسانی اسلامی در متن نیاز‌های جامعه و اجراییات آن احساس می‌شود.

او بیان کرد: کار‌هایی در این حوزه انجام شده است، اما باید کار‌های بیشتری انجام شود و این حرکت با آسیب شناسی همراه باشد.

رئیس قوه قضاییه افزود: کشور ما در نانوتکنولوژی، انرژی هسته‌ای و دیگر علوم پیشرفت داشته است، اما در علوم انسانی این گونه نبوده و بحث‌های جدی در این خصوص وجود دارد. دانشگاه‌ها و حوزه‌هایی باید با نگاه آسیب شناسانه در این حوزه فعال شوند و بهترین جا برای بحث بر روی علوم انسانی، حوزه و دانشگاه است.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی ادامه داد: اگر بحث علوم انسانی را به بیرون از دانشگاه وحوزه ببریم جواب نمی‌دهد البته این بحث‌ها نیاز به جسارت دارد و باعث ایجاد نشاط بین دانشگاهیان و حوزویان می‌شود.

او با بیان اینکه متون علوم انسانی نیازمند چند مولفه است، اظهار کرد: اولین آن این است که متو‌ن‌های آموزشی در این حوزه مورد بازنگری قرار گیرند.

رئیس قوه قضاییه افزود: همچنین باید بر روی علوم انسانی پژوهش کرد و برای آن سرمایه گذاری جدی شود و حمایت‌های مادی و معنوی در این حوزه صورت گیرد تا شاهد تحول باشیم.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی گفت: نکته مهم حضور نخبگان در بحث‌های علوم انسانی است و حتما باید این علوم مبتنی بر اسلام باشد کاری که امروز حوزه‌ها انجام می‌دهند، اما کافی نیست و لازم است ریل گذاری‌هایی برای تأسیس حوزه و دانشگاه‌هایی تخصصی انجام شود.

او بیان کرد: نکته دیگر این است که باید بین اداره جامعه و علوم انسانی انطباق انجام گیرد.

رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: امروز این جمع باید بر روی سه کار مسئله یابی، اولویت بندی و صورت بندی در علوم اجتماعی وارد عمل شود. امروز اولویت‌ها بر روی میز ما قرار دارد و باید برای آن مسئله یابی انجام دهیم به عنوان مثال در قوه قضاییه مسائل زیادی روی میز قضات قرار دارد که نیاز به پژوهش دارند.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی بیان کرد:‌ علوم انسانی باید مبتنی بر عدالت، مبارزه با فساد، پیشگیری از جرم، کاهش ناهنجاری‌های اقتصادی فرهنگی باشد و به کمک نظام اجرایی بیاید. باید بررسی کنیم انگیزه‌های جرم چیست و چگونه باید از آن‌ها پیشگیری کنیم.

او بیان کرد: پیوند بین حقوق و جامعه شناسی، حقوق و روان شناسی، حقوق و اخلاق، حقوق و سیاست باید در علوم انسانی مورد توجه قرار گیرد و در حوزه و دانشگاه به صورت کاربردی به آن‌ها بپزدازیم.

رئیس قوه قضاییه گفت: مسائلی که در پایان نامه‌ها مطرح می‌شود نباید غیربومی باشند بلکه باید مسائل مبنی بر نیاز‌های جامعه و پیدا کردن راهکار‌ها مورد بررسی قرار بگیرد.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی گفت: امروز نظریه‌های غربی ترجمه می‌شوند و به نقل مجالس تبدیل شده‌اند.

او با بیان اینکه باید از تضارب آرا حمایت شود، گفت: دستگاه‌های امنیتی و حاکمیتی باید از نوآوری در علوم انسانی حمایت کنند و این حمایت باید واقعی باشد و ارتباط جدی بین نظام و اندیشمندان ایجاد شود و این گونه نباشد که مدیران جداگانه برنامه ریزی کنند و دانشمندان نیز کار خودشان را انجام دهند.

حجت‌الاسلام و السلمین رئیسی با بیان اینکه جامع‌ترین گام‌ها در گام دوم انقلاب از سوی مقام معظم رهبری به ما تبیین شده است، اظهار کرد: محوری‌ترین مسائل در گام دوم انقلاب علم و فناوری، عدالت و مبارزه با فساد است. در برخی از کشور‌های پیشرفته جلوه‌ای از عدالت وجود ندارد، اما ما پیشرفت و توسعه را در پرتو عدالت می‌بینیم.


۱۳۹۸/۹/۳ ۶:۵۱:۴۰
Toggle Sliding Bar Area